Çalışma ortamlarında eller, en sık yaralanan bölgelerin başında gelir. Kesilmeye dayanıklı eldiven kullanımı başta olmak üzere, doğru iş güvenliği eldiveni seçimi; kesikler, delinmeler, kimyasal yanıklar, aşınmalar ve termal riskler gibi pek çok tehlikenin önlenmesinde kritik rol oynar. Bu nedenle, kişisel koruyucu donanım (KKD) kapsamında değerlendirilen eldivenlerin, yapılan işe ve ortama uygun şekilde belirlenmesi, sadece iş kazalarını azaltmakla kalmaz; aynı zamanda iş verimliliğini de artırır.
Risklerin Doğru Tanımlanması
Eldiven seçimine geçmeden önce, aşağıdaki üç temel soruyla riskleri doğru şekilde analiz etmek gerekir:
Hangi risk türleri söz konusu?
Mekanik riskler (kesilme, delinme, aşınma, yırtılma)
Kimyasallar ile temas (MSDS gerekmektedir)
Termal riskler (ısı, kıvılcım)
Biyolojik etkenler
Bu farklı tehlikeler, özel iş eldiveni çeşitleri ile kontrol altına alınabilir.
İşin niteliği nedir?
Hassas parça montajı gibi ince işlerde poliüretan kaplamalı eldivenler, nitril kaplamalı eldiven veya lateks kaplamalı, eldiven gibi seçenekler öne çıkar.
Ağır işlerde ise darbe riskine karşı darbeye dayanıklı eldiven, takviyeli veya çalışma alanına uygun ağır iş eldiveni tercih edilmelidir.
Çalışma ortamının koşulları nasıl?
Ortam kuru, yağlı ya da nemli mi?
Bu durum, eldivenin kaplama türünü (örn. poliüretan, nitril) belirler.
Örneğin, düz nitril sıvı ortamda kavrama yapamaz, köpük nitril kaplamalı eldivenler ıslak zeminlerde güvenli kavrama sağlar.
________________________________________
Uluslararası Standartlar ve Performans Kriterleri
Koruyucu eldiven seçiminde uluslararası test ve performans standartlarına dikkat etmek gerekir:
EN 388 – Mekanik risk eldiveni performansı
EN 374 – Kimyasal dayanıklı eldiven sınıflandırması
EN 407 – Isıya dayanıklı eldiven standardı
EN 511 – Soğuğa dayanıklı eldiven kriteri
Bu standartlar, eldivenin hangi ortamda koruma sağladığını objektif biçimde sunar.
________________________________________
İş Sürecine Uygun Eldiven Tipleri
Farklı iş kollarına göre iş eldiveni tavsiyesi şu şekilde sıralanabilir:
Gıda ile temas eden alanlarda: Gıda uyumlu; kullan at, mekanik ve tekrar kullanılabilen kimyasal eldivenler.
Kimyasal madde ile temas gerektiren işlerde: EN 374 sertifikalı kimyasal dirençli eldiven (MSDS bilgilerine istinaden değişiklik göstermektedir.)
Ağır sanayi uygulamalarında: Takviyeli, kesilmeye dayanıklı mekanik iş eldiveni
Soğuk hava deposu gibi ortamlarda: EN 511 soğuk koruma eldiveni
________________________________________
Çalışma Koşullarına Göre Malzeme ve Kaplama Seçimi
Kuru ortamlarda: Nefes alabilir, hafif eldivenler tercih edilmelidir.
Yağlı ve ıslak yüzeylerde: Poliüretan veya nitril kaplamalı eldivenler öne çıkar.
Bu seçim, kavrama gücü ve iş kazalarının önlenmesi açısından oldukça önemlidir.
________________________________________
İşverenler İçin Stratejik Yaklaşım
İş güvenliği uygulamalarının sürdürülebilirliği için işverenlerin izlemesi gereken başlıca adımlar:
İşyerindeki riskleri periyodik olarak analiz edip, uygun KKD ürünleri ile çözüm üretmek
Çalışanlara yönelik eldiven kullanımı ve bakımı konusunda düzenli eğitimler sağlamak
Standartlara uygun, sertifikalı ürünler tedarik etmek
Eldivenlerin depolama ve kullanım talimatlarına uyulmasını sağlamak
________________________________________
Sonuç olarak, doğru eldiven seçimi; iş güvenliğini sağlamada hayati bir adımdır. Her sektör ve iş kolu için uygun iş güvenliği eldiveni seçmek, yalnızca çalışan sağlığını değil, aynı zamanda üretim süreçlerinin sürekliliğini de korur.